Klinički perfuzer je osoba, edukovana i vrhunski obučena, kroz kliničku praksu, za rukovođenje uređajima i opremom za ekstrakorporalnu cirkulaciju i podršku cirkulatornom i respiratornom sistemu pacijenata čije zdravstveno stanje zahteva kardiohiruršku intervenciju.
Klinički perfuzeri – su sastavni deo kardiohirurškog tima. Oni učestvuju u svim operacijama na otvorenom srcu i to:
- direktno – radom na mašini srce-pluća ili
- indirektno – kod operacija koje se rade na ’’kucajućem’’ srcu i kod nehirurških procedura.
Delokrug rada i opis poslova kliničkog perfuzera odnosi se na sledeće:
1. Organizacija, planiranje, priprema, samostalno vođenje i održavanje ekstrakorporalne cirkulacije:
- priprema elemenata koji čine sistem za ekstrakorporalnu cirkulaciju (oksigenator, sistem cevi, hemofilter…)
- izvođenje procedure
- regulacija acido-baznog stanja krvi (kroz gasne analize)
- regulacija telesne temperature
- nadgledanje hemodinamskih parametara
- monitoring koagulacionog sistema, biohemijskih analiza krvi sa samostalnom korekcijom tokom EKC procedure
- aplikacija lekova, krvi, krvnih derivata preko sistema za ekstrakorporali krvotok
2. Upravljanje različitim sistemima kardiopulmonalne podrške (intraaortna balon pumpa, uređaj za mehaničku podršku srca, ekstrakorporalna membranska oksigenacija)
3. Upravljanje sistemima za protekciju miokarda (sistem za sigurnosno davanje kardioplegije)
4. Upravljanje sistemima za obradu krvi (tehnike hemofiltracije, hemodilucije, separacije i spašavanje krvnih elemenata – cell saver)
5. Vođenje dokumentacije, statistike, i stalna procena kvaliteta rada (perfusion score – perfskor)
6. Poznavanje tehničkih karakteristika, održavanje i briga o medicinskim aparatima
7. Učešće u istraživačkom i naučnom radu i edukacija u smislu stalnog usavršavanja tehnika ekstrakorporalne cirkulacije:
- kardiopulmonalni by pass
- izolovana perfuzija organa i ekstremiteta
- tehnike dijalize i hemofiltracije
- podrška invazivnim kardiološkim procedurama (PTCA)
- kardiopulmonalna reanimacija
- zagrevanje žrtava iznenadne hipotermije…
Za izvođenje ekstrakorporalne cirkulacije i za razumevanje njenih principa, potrebno je adekvatno kliničko znanje i iskustvo iz domena različitih medicinskih grana, ali i fizike, mehanike i biotehnologije. Nivo odgovornosti je povećan činjenicom da nestručno sprovođenje procedure direktno utiče na uspeh same operacije i naravno, na život bolesnika.
